dat je kan ademen door vanalles: een slappe lach en dan die vreugde voelen tot in je enkels door de grootste angst of opwinding en dan wijd open zacht trillen en bonzen
dat je soms voelt dat het hier doodloopt en je niet kan omkeren tot iemand komt je hand op je hart legt wijst naar je voeten die altijd kunnen omkeren als jij het niet kan
dat je denkt ik weet het niet ik denk het niet en je dan danst je lichaam weet het en roept: natuurlijk! altijd! en je hebt daar niemand voor nodig
dat je leert groeit elk moment en dus verder moet want pijn is groei en groei is altijd meer dan eerst
en dat schaamte af te schudden is met beide schouders
dat de wijsheid in je vingers langs je sleutelbeen rond je hart bij de zachte afdaling naar je navel
Een ode aan mijn kinderjaren, het vastleggen van herinneringen die me steeds meer ontglippen. Wellicht niet allemaal even juist, herinneringen zijn nu eenmaal niet altijd betrouwbaar, alvast mijn excuses aan mijn mama als ik weer onwaarheden verkondig.Ook een ode aan het vrij spelen. Zonder volwassen ogen die afkeuren, toejuichen, iets stout of goed vinden, alles willen vastleggen op beeld … Ver weg daarvan heb ik zoveel uren vrij gespeeld in onze wijk in Bissegem en dat nemen ze me nooit meer af.
We speelden altijd op straat. Fietsten rond in de wijk, haalden vriendjes op, klommen in bomen, rookten sigaretjes achter de berg, draaiden eindeloos veel rondjes op de bandschommel van het speelplein tot we moesten overgeven. Dan schepten we er wat zand over en draaiden weer verder. We krabden onze korstjes er steeds weer af om zoveel mogelijk littekens te verzamelen. Ik kroop met mijn broers onder de prikkeldraad om in de koeienwei te geraken en bleef met mijn haar hangen, waarna ik de hele dag hoofdpijn had van de stroomschokken.
Mijn nicht en ik speelden dat we weeskinderen waren en aten alles wat er eetbaar uit zag van de straat. Een zak platgereden chips, kauwgom, gras, boterbloemen (wij dachten altijd dat die eetbaar waren, pas onlangs ontdekte ik dat ze giftig zijn). We aten frutella’s met papier en al op. Ik weet niet waarom. We zeiden dat dat lekkerder was. We tekenden op de straat huizen met compleet ingerichte kamers met krijt.
We plasten onder leiding van ons overbuurmeisje in een grote emmer en mengden dit met aarde. Vergif voor Sammy. We zouden hem wijsmaken dat het chocomelk was, wat we uiteraard nooit deden want we waren bang voor hem. We hadden een verkennersboom, een klimboom en een ontspanningsboom. We verstopten er van die paarse, harde snoepjes die de hele dag tussen de tanden blijven kleven.
We gingen turnen in de sporthal en een jongen, waar ik een paar keer mee gespeeld had, vroeg het aan. Ik wilde niet en dat nam hij niet zo goed op. De volgende keren werden we met stenen bekogeld en er stond eens met krijt in grote letters: FAK YOU SARA op de straat.
We fietsten elke zaterdag naar de bibliotheek met onze paarse rugzakken van de ASLK. We stouwden die dan vol nieuwe boeken en strips (mijn broers vooral strips, ik vooral boeken) en ik herinner me het genot van zo’n volle rugzak. Ik las Pietje Puk, Wipneus en Pim en later Pietje Bel, Dik Trom, de Babysittersclub en de Olijke Tweeling (ik sprak dat uit als “o-lijke”) en ik weet nog exact waar al deze boeken stonden in de bibliotheek. Later verslond ik alles van Thea Beckman en dat was zo fantastisch dat ik die soms nog eens opnieuw zou willen lezen, maar ik ben zo bang om teleurgesteld te zijn.
Steven ‘de rostn’ gooide een keer een steen naar mijn broer. Mijn broer was wenend, met bloedend voorhoofd naar huis gerend, wij allemaal mee. Ik herinner me het bloed op de voetbal die hij vasthield en dat het een ‘gabbe’ was die genaaid moest worden. Mijn broers zongen daarna altijd: “geef acht, skit in uw broek met vulle kracht, geef zeven, met tomaten achter Steven.”
We wandelden elke dag naar school, de wijk door, de spoorweg over, langs die mooie husky en de frituur, tot de straat waar de vrouw met de grote borsten met het oranje jasje en stopbordje ons hielp oversteken. We zeiden na het oversteken altijd tegen elkaar dat haar borsten toch zó groot waren. Niet normaal! Op weg naar huis schreeuwden van we “evriewer wie goooow, piepo want toe noooow” tot we hees waren.
In de herfst maakten we grote bergen van de afgevallen bladeren waar we ons in verstopten. Vlakbij ons huis stonden een heleboel hazelaars en we plukten dan zakken vol hazelnoten. Ik herinner me hoe het pikte onder mijn nagels van al dat gepeuter om de hazelnoten uit hun omhulsel te krijgen. En het vieze gevoel tussen je tanden als je de hazelnoten probeerde te breken. Als je te veel hazelnoten gegeten had, kreeg je altijd een beetje keelpijn. En toch bleef je verder eten.
We aten ‘s middags warm en ‘s avonds boterhammen. Elke woensdag- en zaterdagavond aten we de bizarre combinatie van chocoladepudding van Saroma gemengd met cornflakes. We hadden dat zelf eens bedacht. Een halve liter pudding, nog in de maatbeker, waar je dan telkens een handvol cornflakes bij gooide en die snel opat voor ze zacht werden. En lekker dat dat was.
Vrijdagavond aten we croques. Mijn papa stond die dan de hele avond klaar te maken en wij bleven maar eten. Dat was meestal zo als we iets lekker vonden. We aten tot alles op was, ook als we al lang voldaan waren. Je overeten hoorde erbij, dat was een bewijs dat het echt lekker was. Bovendien was het heel belangrijk dat we allemaal evenveel gehaktballetjes of chicons in hesp of gebakken patatjes kregen, dus ik moest aan hetzelfde tempo eten als mijn drie broers zodat ik goed kon bijhouden dat ik evenveel kreeg.
We mochten een keer onze fiets meenemen naar school. De politieagent (effectief dé politieagent van Bissegem, iedereen kende hem maar zijn naam ontglipt mij nu, ik wil zeggen Joost maar ik denk dat dat de postbode was) zou naar onze school komen om les te geven rond veilig fietsen. Ik was zo blij, eindelijk eens naar school met de fiets in plaats van te voet! Ik had een oude fiets die al verschillende nichten meeging en nu eindelijk bij mij was beland. Hij was nog net iets te groot waardoor ik niet echt met mijn voeten aan de grond kon, maar dat deerde niet. De politieagent (Jozef?) koos mijn fiets als voorbeeld … voor een fiets die absoluut niet verkeersveilig was. Hij boorde hem helemaal de grond in. De remmen werkten niet, geen bel, geen lichten, ik kon niet met mijn voeten aan de grond, … Ik schaamde me kapot.
De snoepwinkel de Knock, waar ik later mijn eerste Joepie kocht, lag net buiten de wijk. We moesten een straat over met een zebrapad dat schuin liep. En het was er levengevaarlijk want Kevindemuzere was daar een keer omver gereden. Dus dat was je leven riskeren als je daar overstak. Maar ze hadden daar sjiekletten van 1 frank dus met 10 frank wandelde je er met 10 sjiekletten buiten. Daar wilde je je leven al eens voor riskeren. Ze hadden er ook kalissiestokken en daar kon je echt weken mee doen. Gewoon ‘s avonds naast je nachtlampje leggen en ‘s morgens weer verder kauwen.
Mijn beste vriendin en ik oefenden toneelstukjes en dansjes op Samson en Gert in waar onze broers dan naar moesten komen kijken. Later zouden we uuuuren doorbrengen op haar kamer om radio te maken en te praten over de kampen en de leiding, over vriendinnen, de ruzies met mijn mama en natuurlijk over jongens. Maar dat is voor een tekst met een andere ondertitel.
Ik zit in de zetel en staar de tuin in. Ik zie dat het regent. Ik zie dat het regent op de kleren die ik gisteren waste en die daar nu nog hangen te drogen. Gisteren heb ik weer eens heerlijk gedanst maar ik slaap daarna steeds zo slecht. Dus ik slurp koffie, staar wat verdwaasd de tuin in en zie hoe de kleren steeds natter worden, zonder het echt te registreren.
De man is al een paar dagen ziek. Ik vraag of ik iets kan doen. Ik kan niets doen, ik weet het. Hem met rust laten. Ik lees toch een gedicht voor. Ik vind het zo mooi dat ik vraag of ik het nog eens mag lezen. Hij knikt wat afwezig. Ik lees het nog eens voor. Of het toch een beetje helpt? Nee, zegt hij.
Even later zitten de kinderen naast elkaar op het witte keukenblad. Het heeft de perfecte kleur voor een zoveelste luizenjacht. Ze mogen iets kijken terwijl ik hun haren kam. Ik kon hen overtuigen om voor Pippi Langkous te kiezen, dat is zo heerlijk traag en werkt niet zo op mijn zenuwen als ongeveer alle andere filmpjes. Pippi wil “meducijn” kopen tegen ziekte: zoals kinkhoest of rode hond of als er een erwt in je neus zit. We grinniken alledrie en een eerste luis valt op het werkblad. Die kick! Hoe frustrerend ik het ook vind dat we hier al 3 maanden niet van die rotbeesten afgeraken, ik moet ook toegeven dat het best veel voldoening geeft telkens als ik een luis vang. En hoe groter de luis, hoe groter de voldoening. Als ik na een kambeurt géén luizen vind, ben ik altijd een beetje ambetant en teleurgesteld. Ik laat de levende luizen ook graag nog even rondkruipen op dat keukenpapiertje. Kijk dan trots naar mijn buit en gooi ze uiteindelijk toch, bijna met pijn in het hart, weg. Alsof ik ze als trofee had willen bewaren. Hun kop laten opzetten en dan ophangen boven de eettafel bijvoorbeeld. Of ze op een ketting rijgen en die dan trots dragen op alle feestjes. Ik vang 3 luizen. Om de privacy van mijn kinderen te beschermen, zal ik niet vermelden bij wie ik ze vond. (‘t waren er twee bij het zoontje en één bij de dochter)
De kleren op het droogrek zijn intussen doorweekt. Ik besef het ineens terwijl ik de kleren zie druppen. Dat ik dat rek beter binnen zou zetten. Ik sleur het naar binnen zodat het hier de rest van de dag ferm in de weg kan staan.
We besluiten de kinderen toch nóg maar eens met de smerige luizenshampoo te behandelen. Dat is een fantastische keuze die erg bevorderlijk is voor de sfeer die er dit eerste weekend van de zomervakantie hangt. De kinderen vinden het erg belangrijk dat de buren getuige zijn van hun ups en vooral hun downs dus de straat wordt door middel van geschreeuw, gegil, gekrijs, getier en gehuil ook vandaag weer ingelicht over het vreselijke onrecht dat hen wordt aangedaan. (U denkt misschien dat ik daar een paar synoniemen heb gebruikt maar het tegendeel is waar. Er bestaan in onze taal niet genoeg woorden om het arsenaal aan geluiden die onze kinderen voortbrengen correct te beschrijven)
In de namiddag mag de dochter naar een verjaardagsfeestje waar het zoontje last minute ook uitgenodigd wordt. (Had ik hem meegenomen toen ik de dochter wegbracht om de man te ontlasten? Natuurlijk. Had ik ook ergens de hoop dat iemand zou voorstellen dat hij ook gerust op het feestje mocht blijven? Misschien. Wandel ik dus even later zonder kinderen en met een lichte huppelpas terug naar huis? Zeker!) ’s Avonds, als de kinderen eindelijk in bed liggen en ik ook bijna omval van de slaap, maak ik me klaar voor het tweede verjaardagsfeestje van de dag. De man ligt zowat weg te teren in de zetel dus ik ben de enige die ons gezin daar kan gaan vertegenwoordigen.
Om de aandacht van mijn gigantische wallen af te leiden, besluit ik lippenstift op te doen. Toen ik vorige week nog maar eens luizenshampoo was gaan kopen, kocht ik, want ik ben het waard, ook een nieuwe lippenstift. Ik had al jaren een goedkope lippenstift, maar gebruikte die nooit 1. omdat die nauwelijks zichtbaar was want ik had gekozen voor een kleur die ongeveer dezelfde kleur had als mijn lippen, want stel je voor dat iemand zou zíen dat ik lippenstift droeg en 2. omdat die na 10 minuten overal behalve op mijn lippen terug te vinden was. Dus ik had nu dus wat duurdere, felrode lippenstift gekocht waarop in grote letters ‘super stay’ stond. Ik had die de dag zelf, vlak voor ik de kinderen van school moest halen, al snel eens willen uitproberen. Wat ik niet besefte was dat je ‘super stay’ niet zo maar even uitprobeert. Dat ‘super stay’ namelijk nogal letterlijk te nemen is. Dus nadat ik had gedacht: ‘waauw! niet slecht! ideaal voor een feestje!’ probeerde ik mijn lippen weer schoon te boenen, wat niet lukte. Ik wilde echter niet met felrode lippen mijn kinderen van school halen, dus vertrok (na een schrobsessie met een ruw washandje) naar de schoolpoort met gebarsten, gezwollen en iets minder rode lippen.
Maar vanavond is dus eindelijk dé ideale gelegenheid voor ‘super stay’! Ik doe de lippenstift op en denk weer: ‘waauw! niet slecht! ideaal voor een feestje en dat komt goed uit want ik ga naar een feestje!’. De hele avond schitter ik. Geen kat die mijn wallen ziet. Als ik ‘s nachts thuiskom, ben ik stikkapot en strompel mijn bed in.
De volgende ochtend is de man nog steeds ziek. Ik ben nog altijd moe, slurp weer koffie en kan hem nog steeds niet helpen, zelfs niet met poëzie. Ik kam de haren van de kinderen opnieuw en vang enkele, deze keer dode, luizen. Het wasrek staat nog steeds in de weg. De natgeregende was is bijna droog. Maar dit is een nieuwe ochtend, een nieuw begin. Want bij dit alles schitter ik nog steeds met mijn felrode ‘super stay’ lippen. En die gaan, denk ik zo, nog even blijven. (Net als de luizen.)
deze ochtend de tuin in het had na lange droge weken eindelijk geregend
het was ellendig geweest toen het vóór de droogte maar bleef regenen hoe het al zoveel en zolang geregend had je lichaam je gedachten je hart gerimpeld te lang geweekt in melancholie
en dan die euforie die eerste dag vol zon en warmte de bomen die tevreden zuchtten het gras dat zich tevergeefs oprekte mensen die ineens dansten op straat
dat het altijd zo moest blijven dat wilde je toen nog
dat die eerste warmte je weer onder die sterrenhemel blies zijn hand vlak naast je en je durfde niet
en in dat eindeloze meer omringd door bergen water zo warm dat er amper nog verschil tussen jou en het water en jij plots het hele meer werd
met je rugzak op de rug geblutste drinkbus tussen de dennenbomen en de geur van alles kan
graven in zand, eerst warm en zacht steeds natter en kouder en dan plots de vingers van die ander voelen
dat het altijd zo moest blijven dat wilde je toen nog
en toen bleef de zon maar branden hoe die al zolang en zoveel geschenen had dat je lichaam je gedachten je hart gekookt te lang gesudderd in nostalgie
en dan nu dus na die eerste regen je tuin tevreden knorrend met de buik naar boven loom en nagenietend van die langverwachte regen luid ademend met bonkend hart zoals na het vrijen wachtend op de zon alweer naïef net zoals je lichaam je gedachten je hart
9. In de eindeloze zomers werd de bakstenen muur in onze tuin erg warm. De rolluiken waren naar beneden en binnen was het donker en koel. Als ik op kamp was en mijn thuis miste, was het dat. In gedachten stond ik dan in de tuin en legde mijn hand tegen de achtergevel die zinderde van de warmte en rook naar zomer en vrijheid. In de wijk speelden we van ‘s morgens tot ‘s avonds op straat. We fietsten naar de huizen van onze vrienden, krijtten op de straat, klommen in bomen, maakten kampen en schreven brieven. Onze ouders wisten niet waar we waren of wat we deden. We kregen een nat washandje mee om te gaan slapen dat even verkoeling bood, binnen de kortste keren warm was en even later alweer te droog. Als ik weer eens niet kon slapen, kreeg ik wat druppels van iets kruidigs in het gele bekertje uit de badkamer waarvan de bodem wit was van de tandpasta. De druppels hielpen niet.
14. Woensdagnamiddag, ik moest studeren en zat op mijn vensterbank met blote benen in de zon. Mijn radio stond luid genoeg zodat ik niets miste van mijn lievelingsprogramma “Cuisine X” op Studio Brussel. Ik luisterde, lachte hard en probeerde intussen een wiskundige formule uit het hoofd te leren. Ik had me niet ingesmeerd want mijn techniek om bruin te worden was toen: eerst verbranden en dan hopelijk niet te fel vervellen zodat er nog wat bruin overbleef.
8. We hadden bij de vijver langs de spoorweg gespeeld en dat mocht eigenlijk niet. Mijn oudste broer en zijn vriend vingen daar kikkervisjes en ik was stilletjes meegelopen. Ze hadden me niet weggestuurd. Ik kon mijn geluk niet op. Opgetogen probeerde ik ook. Ik was natuurlijk de vijver in gesukkeld. Geschrokken, vies en nat er terug uitgeklommen. Ik bleef lang op straat hangen, wachtte tot ik wat zou opdrogen, tot ze het thuis niet meer zouden zien of ruiken, bang om naar huis te gaan. Toen toch het huis binnengeslopen. Mijn ouders aan de tafel met hun rug naar mij. Ik zo nonchalant mogelijk “ik moet dringend -” gezegd en toen hadden ze zich allebei omgedraaid. “Kom eens terug?”. De straf, die zoals steeds oneerlijk zou voelen, volgde onverbiddelijk.
16. Ik lag op bed met mijn benen omhoog tegen de muur. We hadden nu een draadloze telefoon en ik belde met een goede vriend en giechelde aldoor. Er hingen gedichten aan de muur die ik had overgeschreven uit het handboek Nederlands en met kneedlijm van Pritt had opgehangen. Op mijn geblutste radio plakte een sticker van Studio Brussel en op mijn bureau één met een regenboog en de tekst “er is hoop door Jezus Christus”. In mijn la lag een stapeltje dramatische afscheidsbrieven omdat ik dacht dat ik bijna zou sterven. Met een briefje erbij waarop stond dat de brieven pas geopend mochten worden ná mijn dood.
7. Het was mijn eerste kamp en dat meteen voor 10 dagen. De laatste avond bij het kampvuur was ik in het donker achter een muurtje gaan zitten. Ik dacht aan de leidster die wegging uit de Chiro en probeerde mezelf aan het huilen te brengen. Ik snikte luid genoeg zodat iemand me zou horen. Ik werd gevonden en de leidster in kwestie werd gehaald. Gevleid als ze was, werd ik liefdevol getroost en kreeg de aandacht waar ik zo naar snakte.
35. Eindelijk nog eens wakker vóór de kinderen. Met mijn koffie in de hand ben ik de glijbaan opgeklommen en ik leun nu wat onhandig tegen een houten balk terwijl ik de lente opsnuif en daar de eerste zonnestralen vang. Mijn koffie heeft nog nooit zo goed gesmaakt, de kippen kakelen om mijn aandacht en ik wenste dat ik de tuin uit kon wandelen, het park in en dat niets of niemand iets van mij wou vandaag.
12. In het zesde leerjaar waren de jongensschool en de meisjesschool ineens gefuseerd. We gingen zwemmen en toen ik mijn armen omhoog stak, wees een jongen naar mijn okselhaar en lachte. Ik wist tot dan nog niet dat dit iets was waar je je voor diende te schamen, maar deed het meteen. Met gloeiende wangen liet ik mijn armen zakken en die avond smeekte ik mijn ouders of ik mijn oksels mocht scheren. Na wat geaarzel mocht het en ik ging opgelucht en met prikkende oksels slapen.
20. Ik had iets met een jongen die te knap, te slim en te rechtuit voor mij was. Hij zei alles wat hij dacht en dat kon grof en kwetsend en dan weer onverwachts teder zijn. We hadden iets maar ook weer niet. We zeiden steeds: toch maar beter niet, want we zijn zo anders en begonnen dan weer te zoenen. We namen afscheid bij de voordeur aan mijn kot en zeiden: vanaf nu niet meer. We zijn zo anders. En wisten dat het de volgende keer weer zou gebeuren. Als hij weg fietste, voelde ik die zwarte, groeiende onrust die er was gekomen na haar dood meer dan ooit en ik huilde dan.
15. Ze was de liefste vriendin ter wereld en nu was haar vader gestorven. Mijn ouders waren het ‘s avonds komen vertellen in mijn bed maar ik mocht niet naar haar toe. Dus ‘s morgens, toen ik eindelijk mocht, wandelde ik met een zwaar hart door onze wijk. Langs kleine weggetje waar we eindeloos veel hadden gespeeld, gefietst en vooral honderduit hadden lopen kletsen. Halverwege zag ik haar, ze was ook net op weg naar mij. We hielden elkaar lang vast en ik wenste en bad dat haar vanaf die dag nooit nog iets of iemand verdrietig zou maken.
dat vliegtuig uit en daar is weer zacht en voorzichtig daar is wegkijken of glimlachen nauwelijks merkbaar jezelf minder maken ‘goeiemorgen’ mompelen tussen de tanden
de vogels kleiner, kleuren zachter, het bloeien korter de af en toe zon taal die zich lijkt te verontschuldigen voor haar bestaan zich onmerkbaar nestelt en ontroert in details
en daar is melancholie daar zijn emmers vol melancholie
en ik ik wil nog niet ik wil luid, uitbundig, overdadig brede monden die lachen al van ver geruststellen dat verontschuldigen niet nodig ik wil uitroeptekens! zomaar in een gedicht! en een zon die weigert teleur te stellen
niet inhouden niets kleiner dan nodig nooit minder dan nodig taal als muziek zonder een spoor van melancholie
en het komt wel weer ik ben een kind van de melancholie het past me ik trek het wel weer aan binnenkort en zal dan zeggen dat er niets schoners is op de wereld
maar nu nog niet vandaag nog niet
en als ik het doe misschien toch vanaf nu mezelf iets minder minder maken en af en toe melancholie met een uitroepteken !
Ik was 10 dagen in Mexico en nu ben ik even een vat vol clichés. Ik zeg dingen als: ik ben verliefd geworden op dat land en: ‘t is de jetlag en: ik wou daar blijven. Ik wil nu Spaanse les volgen en leren dansen zoals de latino’s. Ik zeg “si”, “gracias” en “disculpe” tegen mijn kinderen.
Ik zet Mexicaanse muziek op, sluit mijn ogen en lig weer met mijn hoofd op de schoot van R. Op de radio een Mexicaanse zender. De auto die over de stoffige wegen hobbelt en ik die niet misselijk word. Langs dorpjes vol mensen zo lief, zo warm, hutjes in zoveel kleuren, vlaggen en kerkjes overal. Het leven is er vast zwaar maar je ziet het niet. Zelfs de straathonden lijken tevreden. Stil blijven liggen is onmogelijk met die muziek, dus mijn onderlijf wiebelt terwijl ik mijn hoofd stil probeer te houden. Af en toe roept ze triomfantelijk “hebbes” en dan hoor ik hoe ze de neet tussen haar nagels doodknijpt. Ik heb luizen, voor het eerst in meer dan 25 jaar, en dat natuurlijk net die ene keer dat ik samen met 3 vrienden, zonder man en kinderen, naar Mexico vloog. Maar eigenlijk vind ik het niet erg. Niets lijkt erg hier. Mijn zogenaamde hoogsensitiviteit verdwenen. Mijn wagenziekte en mijn last van de warmte ook. Ik lig gewoon te genieten van iemand die kickt op de jacht naar luizen waardoor ze de hele rit in mijn haar zit te wroeten. Elk flauw mopje dat vooraan in de auto gemaakt wordt doet me tevreden en uitgebreid giechelen. Het werk, de kinderen, het zorgen voor, de to do lijsten ver ver ver weg. Onbestaand. Een heerlijk gevoel van vrijheid. Iemand schatte me 28 jaar, ik kocht prachtige oorbellen, ik danste op een Mexicaans trouwfeest van een goede vriend en zwom in 6 cenotes. We zagen flamingo’s, pelikanen en albatrossen alsof het zeemeeuwen waren en de zon zakte in de zee. Kinderen speelden met zelfgemaakte vliegers en er was overal en altijd muziek.
Ik was 10 dagen in Mexico en nu ben ik een vat vol clichés. Ik dans op de muziek en probeer het vlugge voetenwerk dat die Mexicanen allemaal onder de knie hadden (letterlijk, hahahaha, ik lach nog steeds met de allerflauwste moppen) na te doen.
Lessen zijn voorzeker nodig, zegt de man en hij geeft een welgemikte mep op een bepaald onderdeel van dat wiebelende onderlijf. Dát onderdeel, dat was echt thuis in Mexico. Dus ik neem me plechtig voor het vanaf nu wat meer te appreciëren. Ik zal het in ieder geval nog nodig hebben in die danslessen.
Toen mijn mémé net gestorven was, wandelde ik het park in met mijn hart wagenwijd open.
Het was een prachtige dag en de zon scheen door het riet heen en de pimpelmeesjes die daartussen zaten kwetterden opgewonden. Alles wat ik zag leek van zo’n betoverende schoonheid en ik dacht aan mémé en ze voelde zo dichtbij.
Ik had haar enkele dagen daarvoor nog gezien, ze had mijn handen en die van mijn vader steeds opnieuw vastgegrepen, als bij wonder mijn naam gezegd en bleef met hese stem in dat vertrouwde, warme dialect herhalen “ik zie u hèrn, ik zie u zwo hèrn, ge wittet é”.
Ineens zag ik helder dat ze dat áltijd had gezegd, zolang als ik me herinner had ze elke gelegenheid aangegrepen om te kunnen zeggen hoe graag ze ons zag. Altijd weer opnieuw. Wat was ik als kind graag bij die vrouw die niets liever deed dan ons verwennen. Een mémé vol liefde.
En daar in het park leek het goud van de zon die liefde door het riet heen te spuiten. Overdadig, kwistig net zoals zij was geweest met haar liefde. Een warme gloed trok door me heen en het voelde zo warm en schoon en ik huilde ontroerd. Het verzachtte het gevoel van schuld omdat ik haar de laatste jaren te weinig bezocht had. Dat confronterende beeld van mémé die er niet echt meer was, die steeds hetzelfde zei en me niet meer kende, had me daar weggehouden.
Maar op dat moment voelde ze zo dichtbij en ik bedacht me dat zij en pépé ook jaren dagelijks in het park hadden gewandeld. Het park van Heule stelt qua grootte niet veel voor in vergelijking met het Rivierenhof maar zou ze ook, net als ik, zo vaak ontroerd geweest zijn door wat ze zag? Stilgestaan hebben met tranen in de ogen, omdat wat ze zag niet te vatten was? Dat licht, die geur, die mist en de geluiden. En dan nog iets wat niet met woorden te beschrijven is, iets dat alles overstijgt, iets dat je vult met vreugde en spijt tegelijkertijd. Een verlangen naar, iets dat er even is maar ook niet echt en zo weer weg.
Toen ik jaren geleden besefte dat ik niet meer kon geloven in dat verhaal waar ik mee opgroeide, die ene manier, die ene weg die alle andere resoluut uitsloot, dacht ik dat dat het einde van spiritualiteit moest zijn voor mij. Dat het niet anders kon. Alles of niets. Zo leerde ik het en die overtuiging zit daar blijkbaar nog ergens, na al die jaren.
Maar de laatste tijd zie ik het soms, ver weg van een boek, een kerk, ver weg van taal. In het park voelde mémé zo dichtbij. Ik voelde troost en diepe ontroering. Als mijn hart zo wagenwijd openstaat dan raakt er iets diep en het voelt niet van deze wereld. Er is meer mystiek daar dan er voor mij ooit geweest is met dat boek of in die kerk. Het gaat niet over vragen en zeker niet over antwoorden, maar over diepe ontroering en verwondering.
Ze werd begraven in intieme kring. Het zoontje had zacht over de kist geaaid. Iemand vertelde de kinderen dat als er tranen zouden vloeien, ze niet moesten schrikken. Dat dit geen tranen van verdriet maar van dankbaarheid waren. Kinderen schrikken niet zo snel van tranen, ook niet als die van verdriet zijn, is mijn ervaring. Ze zien ze weinig bij volwassenen, dat wél. Maar als ze jong genoeg zijn, voelen ze nog dat er geen goede of slechte emoties zijn, dat dankbaarheid niet boven verdriet staat. Er vloeiden natuurlijk tranen. Van dankbaarheid, zeker. Van ontroering. Maar ook van verdriet. En dat was oké.
Nadien zat ik met de kinderen in de zetel. ‘Heb ik al gezegd hoeveel ik van jullie hou?’ vroeg ik de dochter. ‘Ja ja’, zei ze terwijl ze met haar ogen rolde, ‘al ontelbaar keer’. Ik dacht aan mémé en glimlachte tevreden. ‘Goed zo. En wannéér hou ik van jullie?’ ‘Altijd’, vulde het zoontje aan. ‘Als ik blij ben, als ik boos ben, als ik Mira pijn doe.’ Hij dacht even na en zijn ogen fonkelden. ‘Als ik het huis in brand steek.’ De dochter nu met een grijns: ‘Als ik kaka op jouw hoofd doe.’ Ik wist welke kant we opgingen. Niet geschikt voor gevoelige lezers in ieder geval. Maar ik bevestigde met een glimlach, ‘ook dan hou ik van jou’. En mijn hart stond wagenwijd open.
Sinds september probeer ik bijna elke ochtend een wandeling te maken in het park, dat steeds meer mijn therapeut én mijn muze is. Ik moet mezelf bij de vijver regelmatig met tegenzin wegrukken. Ik sta daar soms met tranen in de ogen en voel dan een intens verlangen om een boom tussen de bomen te worden. Niemand die me nodig heeft, geen moeilijke keuzes te maken, geen verwachtingen, geen ongemakkelijke gesprekken in de supermarkt en op de eerste rij om alle schoonheid daar te aanschouwen. Te zíjn.
Maar welke boom zou ik dan zijn? Graag zou ik een magnolia zeggen, of een kerselaar. Een boom met zachte bloemknoppen die eind maart al open zijn of toch klaar zitten en die het nog kale, slapende park zachtjes wekken met hun geuren en kleuren. Een betoverende en hoopgevende boom.
Maar ik moet eerlijk zijn. Vandaag bleef ik af en toe bij een boompje staan en kon niet anders dan meewarig en licht spottend mijn hoofd schudden. Én toegeven, jaja ‘t is al goed, dít ben ik.
Een boompje dat zijn, intussen droge, krakende, vuilbruine bladeren, nog steeds vasthoudt ook al is het eind maart. Een bang boompje dat niet durft. Dat controle wil. Dat koppig wacht met loslaten tot het helemaal zeker is dat de lente daar is. Tot het vogelgezang oorverdovend, de bloesems overal en genoeg frisgroen om niet meer te twijfelen dat de stilte, het wachten, het doodse nu definitief voorbij is. En dan snel die bladeren loslaten. En jaloers zijn op zij die dat eerder durfden. Want ik wil óók nu al bloesems.
Ik zou groeien naast een magnolia. En smoorverliefd zijn natuurlijk. Genieten van alleen maar naast haar staan, in haar nabijheid. En met mijn dorre herfstbladeren nog in de handen trachten haar aandacht te trekken. Ze sexy laten kraken en ritselen door wat te wiegen. Ik zou haar nooit kunnen krijgen en we zouden dat allebei weten. Maar ze zou beleefd wat van haar geur mijn richting uit sturen en er zou al eens een bloemblaadje op mijn takken landen. En dat zou genoeg zijn.
Maar misschien doe ik mezelf wat teveel onrecht aan.
Zo zag ik op diezelfde wandeling een kleuterklasje op uitstap. Ze stonden netjes per 2, droegen fluovestjes en zongen één of ander schattig liedje over een paasei. Want het kan natuurlijk niet dat je in maart in het park loopt en dan sinterklaasliedjes zingt, dat is erg verwarrend voor plant en dier.
Een moeder of juf stond bij het poortje van het arboretum, waar ik graag naar binnen wilde.
Ze stond er recht voor en had het poortje voor alle zekerheid ook nog eens in het slot gedaan. Niet dat het poortje op een drukke straat uitkwam, gewoon op een weggetje in het park. Ook niet dat die kinderen enige tekenenen van ontsnappingsdrang vertoonden.
Voorzichtig schoof ik het slot open en opende het poortje. Ik zag de angst in haar ogen. Haar neusgaten sperden iets verder open terwijl ze iets té luid probeerde verder te zingen alsof er niets aan de hand was (er was dan ook niets aan de hand). Intussen liet ze haar blik gejaagd heen en weer gaan tussen het poortje dat enkele seconden zou opengaan en de kinderen die daar nog steeds lieflijk stonden te zingen.
Het poortje viel meteen achter me dicht en ze kon niet snel genoeg het slot weer dichtschuiven. Opgelucht zong ze weer wat zachter (wat mij dan weer opluchtte) en keek me nog even met een strenge “dat was nipt mevrouwtje!”-blik aan.
Ik keek nog eens naar de kinderen om te zien of ik iets gemist had, maar nee, ze stonden nog steeds op exact dezelfde plaats te zingen en schattig te zijn en hadden, zo zag ik nu, nog minstens 5 extra begeleiders bij.
Nee, ik was te streng geweest voor mezelf, concludeerde ik nu. Díe vrouw, zíj was de bange boom met de herfstbladeren in maart.
En ik?
Ik ben geen moedige magnolia wiens bloemknoppen al klaarzitten in de herfst en die zo weer, wind en vrieskou trotseert. Maar misschien ben ik wel die ene boom aan de overkant van het water. Tegenover de magnolia. Die nu nog kaal is, maar waar de bijna niet zichtbare knopjes al klaarzitten. Te wachten. Tot het eens stevig zal waaien. De magnolia plots weer kaal zal zijn. En dan zal ik op mijn tempo (traag dus) steeds groener kleuren. En de magnolia zal naar me opkijken en onder de indruk zijn. Én smoorverliefd.
En vooral: nooit meer zal ik aan de kassa moeten praten met die andere ouder van de school van mijn kinderen waartegen ik begot niet weet wat gezegd. Nooit meer.
wat raakt 